Паянхи кун Комсомольски районӗнчи пушар хуралӗнче 20 ҫын ытла вӑй хурать. Кунсерен унта вӑтамран 3—4 ҫын дежурствӑра хӑйсен тивӗҫӗсене пурнӑҫлать. Вут-ҫулӑм тухсан тӳрех ҫула тухаҫҫӗ, инкекрен ҫынсене ҫӑлаҫҫӗ. Пурлӑха упраса хӑвараҫҫӗ.
Пушар хуралӗн 31-мӗш пайӗн ӗҫченӗсемшӗн иртнӗ тунтикун, нарӑсӑн 7-мӗшӗнче, чӑн-чӑн уяв пулчӗ. Ҫак кун савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура «Чӑваш Республикин пушара хирӗҫ кӗрешекен служби» ПУ начальникӗ В.Ф. Игнатьев унта ӗҫлекенсене «Участникам ликвидации пожаров в 2010 году» (2010 ҫулти пушарсене сӳнтерекенсене) медальсем парса чысларӗ. Наградӑсене илме районти пушар хуралӗн республикӑн тӗрлӗ вырӑнӗсенче вӑрман сӳнтерсе палӑрнӑ ӗҫченсем тивӗҫ пулнӑ. Вӗсем: Иван Николаевич Порфирьевпа Андрей Владимирович Прохоров караул начальникӗсем, Алексей Владимирович Шемекеев, Александр Сергеевич Самарин, Герман Николаевич Крылов, Андрей Сергеевич Самарин, Николай Николаевич Лупов, Анатолий Федорович Тихонов, Андрей Николаевич Жуков, Сергей Петрович Жуков, Николай Витальевич Мамуткин, Сергей Павлович Краснов пушар хуралӗн ӗҫченӗсем.
Пирӗн республикӑри шкулсенче тӑван ен культурине 1992 ҫултанпа вӗрентеҫҫӗ. Малтанхи вӑхӑтра ҫак предмета вӗрентме питех те ҫӑмӑл пулмарӗ пулин те, халь йывӑрлӑхсем айккинелле пӑрӑнса пыраҫҫӗ тесен те йӑнӑш пулмасть пуль. Ачасем валли 4-мӗш класран пуҫласа 8-мӗшне ҫитичченех ятарлӑ вӗренӳ кӗнекисем хатӗр, вӗсемпе ӗҫлесе пыма ӗҫ тетрачӗсем те ҫителӗклӗ кларса пыраҫҫӗ. Шкулсене уроксенче усӑ курма ятарласа ӳкернӗ видеофильмсем те килсе ҫитнӗ. Ҫак пархатарлӑ ӗҫе Е.В.Александрова туса пырать. Паллах, ҫак утӑмсем ачасене тӑван ен культурине вӗренсе пыма маллала хавхалантарса пыраҫҫӗ.
Уроксенче илнӗ пӗлӳпе усӑ курма пултарнине Хырхӗрри тӗп шкулӗнче вӗренекен ачасем те кӑтартса параҫҫӗ. Харӑсах икӗ ҫул — 2006 тата 2007 — М.Белкова вӗренекен республикӑра ирттернӗ «Туслӑх хӗлхемӗ» фестивале («Асамат» номинаци) хутшӑнса виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑнма пултарчӗ. Халӗ вара Шупашкартан тепӗр савӑнӑҫлӑ хыпар ҫитрӗ: шкулта тӑххӑрмӗш класра вӗренекен Александра Федорова республикӑра кӑҫал пӗрремӗш хут тӑван ен культурипе иртекен олимпиадӑра виҫҫӗмӗш вырӑна тухма пултарнӑ.
Раштавӑн 16-мӗшӗнче Чӑваш филилогийӗпе культура факультетӗнче, 20 ҫул тултарнӑ ятпа, тӗрлӗрен мероприятисем иртрӗҫ. Вӗсен хушшинче сӑвӑ калакансен конкурс та иртрӗ. Университета 1-4 класра вӗренекенсем тӗрлӗ районсенчен пуҫтарӑнчӗҫ. Муркаш, Патӑрьел, Комсомольски, Элӗк районӗсенчен килнӗ маттурсем ытларах савӑнтарчӗҫ пире. Патӑрьел районӗнчен килнӗ Шурякова Екатерина тата Муркаш районӗнчи Прохорова Анастасия пире «Нарспи» сыпӑкне питех те хитре каласа кӑтартрӗҫ. Ачасен юратнӑ поэчӗсем К. Иванов, П. Хусанкай, В. Митта, А. Кӑлкан пулнине куртӑмӑр. Кашни ачах хӑйне май талантлӑ.
Сӑвӑ вуланине сумлӑ жюри хакларӗ: Раиса Сарпи, Альбина Юрату поэтсем, В.
Сивӗ... Сивӗ ҫанталӑк... Сивӗ ҫанталӑк ку ӑшӑ чӳк уйӑхне кӗтмен-ҫитмен пек килсе кӗчӗ, пӗр самантрах хӗл кунӗ тавралӑха хӑй аллине илчӗ. Хӑй ҫинчен асаилтерчӗ. Хӗл ҫитрӗ. Урамра та, календарьпе те. «Урхамахсем тӑраҫ тапӑртатса...» литература ӑмӑртӑвӗн пӗтӗмлетӗвне тума та вӑхӑт ҫитрӗ. Унпа паллашнӑ май вӑл сире кӑшт та пулин ӑшӑтатех тесе шутлатпӑр. Сивӗ хӗл сивви те туйӑнмӗ...
Кӑҫалхи ӑмӑрту епле иртни самай пирӗн кӑмӑла кайрӗ. Малтанхисене вӗренӳ министерстви хутшӑнатчӗ пулсан, кӑҫалхи йӗркелӳҫӗсен шутӗнче вӗсем пулмарӗҫ. Вӗсене те ҫӑмӑлрах пулчӗ пулӗ, пире те ку самай ирӗк пачӗ. Вӗсем пӗлтернине кӗтмесӗр пӗтӗмлетӗве эпир паянах, раштавӑн пӗрремӗш кунӗнчех, пӗлтерме пултаратпӑр! Пурӗ 140 хайлав йышӑнтӑмӑр. Ытларах та ярса пачӗҫ ӗнтӗ, анчах та хӑшӗ-пӗрине, ӑмӑрту йӗрки-шывӗпе килӗшӳсӗр пулнӑран, йышӑнма май пулмарӗ. Чылайӑшӗ эпир фантастика конкурсне ирттерни ҫинчен манса кайнӑ пулас — пӗр чӗптӗм те пулин тупма май ҫуккӑччӗ. Эпир вӗсене йышӑнтӑмӑр, анчах та хайлавӗ темле чаплӑ пулсан та вырӑн памарӑмӑр.
Паллӑ ӗнтӗ, ҫӗр ҫинче икӗ пине яхӑн тӗрлӗ халӑх пурӑнать. Кашни халӑхӑнах хӑйне евӗр йӑли-йӗрки, тӗн-ӗненӗвӗ. Пирӗн Кӗтне тӑрӑхӗнче те авалтанпах ҫумма-ҫуммӑн чӑваш, вырӑс, тутар халӑхӗсем туслӑн пурӑнаҫҫӗ, ирҫе, ҫармӑс тата ытти халӑх ҫыннисем те тӗл пулаҫҫӗ. Ҫывӑхра пурӑнакан халӑхсем пӗр-пӗрин йӑлисене хӑнӑхса-ӑнланса пыма тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫак пулӑм малалла аталантӑр тесе иртнӗ 2009/2010 ҫулӑн тӑваттӑмӗш чӗрӗкӗнче Раҫҫейри ятарласа суйласа илнӗ регионсенчи пӗтӗмӗшле вӗренӳ паракан шкулсенче ҫӗнӗ предмет — ОРКСЭ (Основы религиозной культуры и светской этики) вӗрентме тытӑнчӗҫ. Ӑна ертсе пыма кӗҫӗн классенче вӗрентекенсене ятарласа Вӗрентӳ институтне чӗнсе илсе хатӗрлени ҫинчен Комсомольски район хаҫатӗнче ҫырса пӗлтернӗччӗ. Пӗлтӗрхи тӑваттӑмӗш класра вӗренекен ачасем кӑҫал та ҫӗнӗ предмета малалла вӗренчӗҫ. Районти чылай ашшӗ-амӑшӗ ачисене православи тӗн йӗркине вӗрентме кӑмӑл турӗ. Унсӑр пуҫне хӑйсен пепкисене этика, ислам тата тӗнчери тӗн йӗркисемпе паллаштарас текенсем те пур. Ачасене вӗренме меллӗрех пултӑр тесе вӗрентӳ кӗнекисемсӗр пуҫне электронлӑ пособисем те кӑларнӑ.
К. Ивановӑн «Нарспи» поэмине пӑхмасӑр калатпӑр» конкурс хӑй ӗҫне пӗтерчӗ. Конкурса республикӑн тӗрлӗ йышши шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем хутшӑнчӗҫ. Вӗсем ҫаксем:
● Александрова Наталия Викторовна, Шупашкар хулин 60-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
● Васильева Зоя Витальевна, Шупашкар хулин 4-мӗш професси училищинче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
● Васильева Татьяна Анатольевна, Сӗнтӗрвӑрри районӗн Октябрски шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
● Васильева Татьяна Ильинична, Канаш районӗн Катек шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
● Игнатьева Людмила Семеновна, Муркаш шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
● Ласточкина Анфиса Ильинична, Комсомольски районӗн Ӗнел шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен.
Юпан 12-мӗшӗнче ӑшӑ та янкӑр уяр ҫанталӑкпа палӑрчӗ. Аслӑ Каҫал тӑрӑхӗнчи шкулсенче КРК предметне вӗрентекенсемшӗн вара ҫак кун чӑннипех савӑнӑҫлӑ та илемлӗ пулчӗ. Вӑтӑра яхӑн педагог ир-ирех Атӑлҫи Пӑлхарӑн тӗп хулине курава ҫул тытрӗ. Вӗсенчен чылайӑшӗ тӑван халӑх историне ҫӳллӗ шайра пӗлет пулин те, несӗлсен ҫӗрӗнче пӗрремӗш хут пулса курчӗ. Курмалли, пӗлмелли нумай авалхи ҫӗр ҫинче. Уроксенче усӑ курмалли сӑн ӳкерчӗксемпе дисксем те туянса таврӑнчӗҫ вӗрентекенсем. Анчах шухӑша яракан ыйту та тупӑнчӗ: ҫак паллӑ та чӑннипех чаплӑ вырӑнта чӑвашсем ҫинчен пӗр сӑмах мар, ҫур сӑмах та ҫук. Ҫапах та, эпир атӑлҫи пӑлхарсен йӑхне малалла тӑсакан халӑх-ҫке! (сӑн ӳкерчӗксем пур)
Хирти Сӗнтӗр ял тӑрӑхӗнчи лавккасем пӗри хыҫҫӑн тепри уҫӑлаҫҫӗ. Нумай пулмасть Хирти Сӗнтӗрти лавккана ҫӗнетсе уҫнӑччӗ, иртнӗ эрнекун вара, авӑнӑн 24-мӗшӗнче, Нӗркеҫре ҫӗнӗ харпӑр хӑйне тивӗҫтерекен магазин уҫӑлчӗ. Ӑна уҫма Комсомольски районӗн пуҫлӑхӗ Геннадий Волков, Хирти Сӗнтӗр ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Геннадий Ефремов, Комсомольски райпо правленийӗн председателӗ Евгений Карпеев хутшӑнчӗҫ.
Лавкка япаласене кашнине хӑй тӗллӗн тивӗҫтерес мелпе ӗҫлет, кунта апат-ҫимӗҫ те, кил-ҫуртра кирлӗ тӗрлӗ япаласем (савӑт-сапа, йӑлари хими тавраш) те туянма май пур.
Тирпейлӗ вырӑн ялан илем кӳрет. Ҫакна асра тытсах ӗнтӗ нумай пулмасть, авӑнӑн 16-мӗшӗнче, Хирти Мӑнтӑр ялта пӗве тасатрӗҫ. Ӗҫе юнашар урамсенчи халӑх тухрӗ. Хирти Мӑнтӑрти тӗп пӗлӳ паракан вӑтам шкул ачисем уйрӑмах хастар ӗҫе кӳлленчӗҫ — пӗрле ӗҫлесе пӗр трактор ӑпӑр-тапӑр пуҫтарчӗҫ.
Хастар ӗҫленисене уйрӑммӑн асӑнса хӑвармалла: класс ертӳҫи Астраханова Елизавета Александровна; Афанасьев Федор Ильичпа Данилов Сергей Александрович кил-йышӗ. Васильева Ольга Павловна, Мордяков Александр Витальевич тата Миронов Алексей Юрьевич та вӗсене самай пулӑшрӗҫ.
Уйӑх ытла кӗтнӗ самант ҫитрӗ пулас — Чӑваш Енре ҫумӑр ҫуса иртсе кайрӗ. Ытти чухне ку пулӑм пирки пӗлтермесӗрех иртсе кайнӑ пулӑттӑмар та, хальхи вӑхӑтра вара ҫумӑр пӗлтерӗшӗ питӗ пысӑк. Кунашкал типӗ ҫанталӑк 40 ҫул ытла пулман теҫҫӗ.
Тӗллӗн-тӗллӗн икӗ сехет хушши витререн тӑкнӑ пекех ҫунӑ, тӗллӗн-тӗллӗн аслати чылай хушӑ кӗмсӗртетнӗ хыҫҫӑн пӗр тумлам та ӳкмен. Комсомольски районӗнче пӑрлӑ ҫумӑр ҫунӑ тет.
Ҫумӑр хыҫҫӑн, ҫынсем каласа панӑ тӑрӑх, ҫӗр ҫине ҫунӑк лӑсӑ нумай ӳксе тулнӑ — ку вӑл юнашар вырнаҫнӑ облаҫсемпе респуликӑсенчи пушарсенчен вӗҫсе тухнӑ кӗл пулас.
Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх ыран ҫумӑр ҫумасть, ытларикунран пуҫласа ҫумӑр каллех таврӑнма пултарать.
+0.3 °C